تحلیل عوامل مؤثر بر پویش های ژئوپلیتیک قطر و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران

Authors
abstract

عوامل جغرافیایی و ژئوپلیتیک، از نظر تاریخی همواره نقش محرک و ترغیب ­کننده­ای برای سیاست مداران، فرمان روایان و راهبردپردازان داشته است؛ کشورهای مختلف دنیا با بهره­گیری از ظرفیت­های جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک خود، سعی در حفظ ثبات و ارتقاء جایگاه خود در مناسبات ژئوپلیتیک منطقه­ای و جهانی دارند. اتخاذ چنین رویکردهایی در سیاست خارجی همواره موجب تقابل و تعارض کشورهای یک منطقه می­شود، این بدین خاطر است که بازیگران منطقه­ای ممکن است برداشت­های متفاوتی از امنیت و منافع داشته باشند. در بین کشورهای منطقه­ی خلیج فارس، قطر از جمله کشورهایی است که در جریانِ تحولات منطقه­ای، کنش و پویش­هایی ژئوپلیتیک داشته که فراتر از واقعیت­های جغرافیای سیاسی این کشور است؛ چرا که در سنخ­شناسی و سلسله مراتب کشورها و قدرت­ها در ساختار هرم قدرت جهانی، این کشور در زمره­ی قدرت­­های محلی جای می­گیرد. حال آن که با وجود داشتن وسعت و جمعیت کم، قرارگرفتن در بین دو قدرت منطقه­ای، پیشینه تاریخی اندک، درگیری و اختلاف سرزمینی با همسایگان، نظام سیاسی موروثی و فقدان عمق سرزمینی، توانسته است در سیاست­ خارجـی، در سطوح منطقه­ای و فرامنطقه­ای کنش­هایی فراتر از واقعیت­های خود را به نمایش گذارد. این مقاله در پی فهم و تحلیل چرایی و چگونگی این کنش­های فرامنطقه­ای و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران است و در این راستا عوامل، راهبردها و اهداف این کشور را مورد واکاوی و بازنمایی قرار داده است. به نظر می­رسد راهکارها و پویش­های برخاسته از موقعیت ژئوپلیتیکِ این کشور از قبیل: توسل به دیپلماسی میانجی­گری، استفاده از راهبردهای اقتصاد سیاسی بین­المللی، در پیش گرفتن دیپلماسی رسانه­ای، ورزشی، مذهبی، تنش زدایی با کشورهای همسایه و حل وفصل اختلافات سرزمینی و نیز میزبانی از کنفرانس­های علمی و سیاسی از عواملِ بسترساز گسترش نفوذ این کشـور محسوب می گردند، چنین گسترش حوزه­ی نفوذی از پتانسیلِ تهدیدآفرینی برای امنیت ملی ایران برخوردار است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی عوامل مؤثر ژئوپلیتیک عراق و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

چکیده حوزه ژئوپلیتیک عراق دارای نیروهای همگرا و واگرایی است که تحت شرایط خاص عمل می‌کنند و دائم با یکدیگر در حال رقابت هستند. عراق با تحولاتی روبه‌رو بوده که به تغییر و تحول در ساختار قدرت و هویت آن منجر شده و نتیجه‌ای جز دگرگونی‌ در ژئوپلیتیک و رویکردهای بازیگران و کنشگران منطقه‌ای نداشته ‌است. گروه‌های قومی و مذهبی، هیدروپلیتیک، هویت ملی و هویت عربی، منابع نفتی و درآمده...

full text

بررسی عوامل مؤثر ژئوپلیتیک عراق و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

چکیده حوزه ژئوپلیتیک عراق دارای نیروهای همگرا و واگرایی است که تحت شرایط خاص عمل می‌کنند و دائم با یکدیگر در حال رقابت هستند. عراق با تحولاتی روبه‌رو بوده که به تغییر و تحول در ساختار قدرت و هویت آن منجر شده و نتیجه‌ای جز دگرگونی‌ در ژئوپلیتیک و رویکردهای بازیگران و کنشگران منطقه‌ای نداشته ‌است. گروه‌های قومی و مذهبی، هیدروپلیتیک، هویت ملی و هویت عربی، منابع نفتی و درآمده...

full text

تحلیل و تبیین عوامل اثرگذار بر پویش های ژئوپلیتیک منطقه ای و فرامنطقه ای قطر

ژئوپلیتیک،از نظر تاریخی همواره نقش ترغیب ‌کننده‌ای برای سیاست‌مداران و راهبردپردازان داشته است؛ کشورهای مختلف با بهره‌گیری از ظرفیت‌های جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک خود،سعی در حفظ ثبات و ارتقاء جایگاه خود در مناسبات ژئوپلیتیک منطقه‌ای دارند.در بین کشورهای منطقه خلیج فارس،قطر از جمله کشورهایی است که در جریانِ تحولات منطقه‌ای،پویش‌هایی ژئوپلیتیک داشته که فراتر از واقعیتهای جغرافیای سیاسی این کشور اس...

full text

تحلیل و تبیین عوامل اثرگذار بر پویش های ژئوپلیتیک منطقه ای و فرامنطقه ای قطر

ژئوپلیتیک،از نظر تاریخی همواره نقش ترغیب ‌کننده‌ای برای سیاست‌مداران و راهبردپردازان داشته است؛ کشورهای مختلف با بهره‌گیری از ظرفیت‌های جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک خود،سعی در حفظ ثبات و ارتقاء جایگاه خود در مناسبات ژئوپلیتیک منطقه‌ای دارند.در بین کشورهای منطقه خلیج فارس،قطر از جمله کشورهایی است که در جریانِ تحولات منطقه‌ای،پویش‌هایی ژئوپلیتیک داشته که فراتر از واقعیتهای جغرافیای سیاسی این کشور اس...

full text

بررسی عوامل مؤثر ژئوپلیتیک عراق و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

چکیده حوزه ژئوپلیتیک عراق دارای نیروهای همگرا و واگرایی است که تحت شرایط خاص عمل می کنند و دائم با یکدیگر در حال رقابت هستند. عراق با تحولاتی روبه رو بوده که به تغییر و تحول در ساختار قدرت و هویت آن منجر شده و نتیجه ای جز دگرگونی در ژئوپلیتیک و رویکردهای بازیگران و کنشگران منطقه ای نداشته است. گروه های قومی و مذهبی، هیدروپلیتیک، هویت ملی و هویت عربی، منابع نفتی و درآمدهای عظیم ناشی از آن و کیفی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات سیاسی جهان اسلام

جلد ۳، شماره ۱۲، صفحات ۳۷-۶۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023